Freelance nədir və freelancer kimdir ?

Freelance nədir ?

Freelance, müstəqil işləmə modelidir. Freelancerlər, adətən, bir şirkətə bağlı olmadan, öz işlərini idarə edərək müştərilər üçün fərdi xidmətlər təqdim edirlər. Onlar iş saatlarını, layihələri və müştəriləri seçməkdə azaddırlar.

Freelance-in inkişafı.

Freelancing tarixi bir anlayışdır; uzun illərdir ki, sənətkarlar, yazarlar və məsləhətçilər müstəqil olaraq fəaliyyət göstərirlər. Lakin müasir dövrdə internetin inkişafı, freelancingi daha əlçatan və geniş yayılmış hala gətirmişdir.İnternet sayəsində Upwork, Fiverr, Freelancer.com kimi platformalar meydana çıxmışdır. Bu platformalar, freelancerləri müştərilərlə birləşdirərək, qlobal bazarda daha geniş imkanlar təqdim edir.

Freelancer olmaq üçün nə etməli ?

1. Bacarıqlarınızı Müəyyən Edin

Öz bacarıqlarınızı və ixtisas sahələrinizi müəyyənləşdirin. Hər hansı bir sahədə (yazma, dizayn, proqramlaşdırma, marketinq və s.) yaxşı olduğunuzu düşünürsünüzsə, o sahədə freelancingə başlayın.

2. Portfolio Yaradın

Müştərilərə təqdim etmək üçün portfel yaradın. Keçmiş işlərinizi, layihələrinizi və uğurlarınızı əks etdirən bir veb sayt ya da PDF təqdimatı hazırlayın. Bu, müştərilərin sizi daha yaxşı tanımasına kömək edəcək.

3. Freelance Platformaları Araşdırın

Upwork, Fiverr, Freelancer.com kimi platformalarda qeydiyyatdan keçin. Bu platformalar, müştərilərlə əlaqə qurmağı asanlaşdırır. Həmçinin, burada müxtəlif layihələr tapmaq mümkündür.

4. Özünüzü Tanıdın

Sosial media hesabları (LinkedIn, Instagram, Twitter) yaradaraq özünüzü tanıdın. Bacarıqlarınızı, portfelinizi və işlərinizin nümunələrini paylaşın. Bu, müştərilərin sizi tapmasına kömək edəcək.

5. Qiymətlərinizi Müəyyən Edin

Bazar araşdırması edərək, müştərilərə hansı qiymətləri təklif edəcəyinizi müəyyənləşdirin. Qiymətlərinizin bazar norması ilə uyğun olduğuna əmin olun, amma öz bacarıqlarınıza və təcrübənizə uyğun olaraq da qiymətləndirin.

6. Şəbəkə Qurun

Freelancing dünyasında əlaqələr yaratmaq vacibdir. Tanışlarınızla, peşəkar qruplarla və sektorda fəaliyyət göstərən insanlarla əlaqə saxlayın. Bu, sizə yeni müştərilər və layihələr tapmaqda kömək edə bilər.

7. Müştəri İdarəsi Bacarıqlarını İnkişaf etdirin

Müştəri ilə ünsiyyət, layihə idarəsi və zaman idarəsi bacarıqlarını inkişaf etdirin. Müştəri gözləntilərini anlamaq və onların tələblərinə uyğun iş görmək vacibdir.

8. Müvafiq Alətlərdən İstifadə Edin

İşlərinizi daha səmərəli idarə etmək üçün müxtəlif alətlərdən istifadə edin. Məsələn, layihə idarəetmə proqramları (Trello, Asana) və zaman izləmə alətləri (Toggl) faydalı ola bilər.

9. Davamlı Öyrənmə

Freelance sahəsindəki yenilikləri izləyin və bacarıqlarınızı artırmaq üçün davamlı öyrənməyə açıq olun. Online kurslar, vebinarlar və seminarlar bu baxımdan faydalıdır.

Freelancerin növləri.

Freelancing dünyası geniş və müxtəlifdir. Müxtəlif sahələrdə fəaliyyət göstərən freelancerlər, öz bacarıqları və ixtisaslarına əsaslanaraq bir neçə kateqoriyaya bölünür:

1. Yaradıcı Freelancerlər

Bu freelancerlər, yaradıcılıq və estetikaya önəm verən sahələrdə fəaliyyət göstərirlər. Onlara aşağıdakılar daxildir:

• Qrafik Dizaynerlər: Brendlər üçün vizual materiallar hazırlayır, logo dizayn edir və müxtəlif qrafik layihələr üzərində çalışırlar.
• Yazarlar və Redaktorlar: Məqalələr, blog yazıları, reklam mətnləri və digər yazılı materiallar hazırlayırlar.
• Fotoqraflar: Event, moda, məhsul və digər sahələrdə foto çəkilişlər həyata keçirirlər.
• Video İstehsalçıları: Reklam videoları, qısa filmlər və sosial media üçün videolar yaradırlar.

2. Texniki Freelancerlər

Bu kateqoriyaya daxil olan freelancerlər, texnologiya və proqramlaşdırma sahəsində mütəxəssisdir. Onlar aşağıdakılardır:

• Veb İnkişaf etdiriciləri: Veb saytların yaradılması, dizaynı və optimizasiyası ilə məşğuldurlar.
• Proqram Mühəndisləri: Müxtəlif proqramların və tətbiqlərin inkişafını həyata keçirirlər.
• IT Mütəxəssisləri: Şirkətlərin informasiya texnologiyaları sahəsindəki ehtiyaclarını qarşılamaq üçün dəstək verirlər.

3. Məsləhətçi Freelancerlər

Məsləhətçi freelancerlər, müştərilərə öz sahələrində ekspertizalarını təqdim edirlər. Bu sahələrə daxildir:

• Biznes Məsləhətçiləri: Şirkətlərə strateji planlama, bazar analizi və inkişaf strategiyaları üzrə dəstək verirlər.
• Maliyyə Mütəxəssisləri: Vergi planlaması, investisiya məsləhətləri və maliyyə analizi sahəsində xidmət göstərirlər.
• İnsan Resursları Mütəxəssisləri: Şirkətlərin işçi seçimi, təlim və inkişaf proqramları ilə bağlı xidmətlər təklif edirlər.

4. İnteqrasiya Freelancerləri

Bu freelancerlər, müxtəlif sahələrdəki biliklərini birləşdirərək geniş xidmətlər təqdim edirlər. Məsələn:

• Dizayner və Veb İnkişaf etdirici: Həm dizayn, həm də texniki bacarıqları olan freelancerlər, müştərilərə bütün prosesləri bir yerdə təqdim edirlər.
• Marketinq və Sosial Media Mütəxəssisi: Rəqəmsal marketinq strategiyaları hazırlayaraq müştərilərə sosial media platformalarında görünürlük artırmaqda kömək edirlər.

5. Müxtəlif Freelancerlər

Bu kateqoriyaya daha spesifik və niş sahələr daxildir:

• Tərcüməçilər: Fərqli dillərdə tərcümə xidmətləri təklif edirlər.
• Online Təlimçilər: Müxtəlif sahələrdə onlayn dərslər verərək biliklərini paylaşırlar.
• Virtual Asistentlər: Şirkətlərin gündəlik işlərini idarə etmək üçün dəstək verirlər.

Freelancin üstünlükləri.

• Fleksibilik və İş-Həyat Tarazlığı
  Freelancerlər, iş saatlarını öz istəklərinə uyğun tənzimləyə bilirlər. Bu, şəxsi həyatla iş arasında daha yaxşı tarazlıq yaradır.
• Müxtəlif Gəlir İmkanları
  Freelancerlər bir neçə layihəni eyni anda idarə edə bildikləri üçün gəlirlərini artırma şansı əldə edirlər.
• Müstəqillik və İş İdarəsi
  Freelancerlər, öz işlərinin sahibi olduqları üçün, müştəri və layihə seçimində azaddırlar. Bu müstəqillik, bir çox insan üçün cəlbedicidir.

Freelancin mənfi cəhətləri.

Freelancing, müstəqil işin cazibədar imkanlarını təqdim etsə də, bir çox çətinlik və mənfi cəhətləri də vardır. Gəlin, bu cəhətləri daha yaxından nəzərdən keçirək:

1. Qeyri-sabit Gəlir

Freelancerlərin gəliri çox vaxt qeyri-sabitdir. Bəzi aylarda işlər bol olsa da, digər aylarda iş tapmaq çətinləşir. Bu, maliyyə planlamasını çətinləşdirə bilər.

2. Müştəri Tapmaq

Yeni freelancerlər üçün müştəri tapmaq, ən böyük çətinliklərdən biridir. Müştəri bazası yaratmaq zaman alır və bəzən rəqabət güclü olur. Bazarın tələblərinə uyğunlaşmaq və özünüzü tanıtmaq vacibdir.

3. İş və Şəxsi Həyatın Tarazlığı

Freelancerlər, evdən işlədikləri üçün iş və şəxsi həyat arasında tarazlıq saxlamaqda çətinlik çəkə bilərlər. İş saatları qeyri-müəyyəndir və bəzən iş həyatının şəxsi həyatı üzərində dominant olmasına səbəb ola bilər.

4. Sağlamlıq və Sosial İmkanların Olmaması

Freelancerlər, ənənəvi işçilərə nisbətən sağlamlıq sığortası, pensiya və digər sosial imkanlardan məhrum olurlar. Bu, uzun müddətdə maliyyə və sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.

5. Təkbaşına İşləmək

Freelancerlər, adətən, tək işləyirlər. Bu, sosial təcrid hissinə yol aça bilər. Komanda mühitinin olmaması, bəzən motivasiya və ilham azlığına gətirib çıxara bilər.

6. Zaman İdarəsi

Freelancerlərin vaxtlarını düzgün idarə etməsi vacibdir, lakin bəzən iş yükü və son tarixlər arasında balansı tapmaq çətin ola bilər. İşlərin gecikməsi, müştəri məmnuniyyətini azalda bilər.

7. Müştəri Tələbləri

Müştərilər, freelancerlərdən bəzən yüksək tələblər və gözləntilər qoyur. Bu, stres yarada bilər, çünki müştərilərin gözləntilərini qarşılamaq üçün əlavə vaxt və resurslar tələb oluna bilər.

8. Geniş Rəqabət

Freelancing sahəsində rəqabət genişdir. Eyni bacarıqlara malik olan bir çox freelancer, eyni layihələr üçün mübarizə aparır. Bu, müştəri tapmağı çətinləşdirir.

Nəticə

Freelancer növləri müxtəlif sahələri əhatə edir və hər bir freelancer, öz bacarıqları və maraqları ilə bazarda yerini tapa bilər. Hər kəsin freelancing dünyasında uğur qazanma potensialı var, yalnız doğru ixtisası seçmək və özünü düzgün tanıtmaq lazımdır lakin,freelancing, müstəqil işləmə azadlığı və müxtəlif layihələr üzərində çalışma imkanı təqdim etsə də, onun mənfi cəhətləri də vardır. Bu çətinliklərin öhdəsindən gəlmək üçün düzgün strategiyalar və planlar hazırlamaq vacibdir. Uğurlu bir freelancer olmaq üçün həm müsbət, həm də mənfi cəhətləri nəzərə almaq faydalıdır.

Əlavə olaraq sizlər üçün internetdən pul qazanmağın yolları haqqında məqalə yazdıq.

Freelancer işləmək üçün upwork-a keçid edə bilərsiniz.